Czy fizjoterapeuta może wystawić zwolnienie?
To bardzo częste i praktyczne pytanie, które zadają pacjenci, zwłaszcza gdy po terapii lub urazie odczuwają ból uniemożliwiający pracę. Krótka i bezpośrednia odpowiedź brzmi: Nie. W polskim systemie prawnym fizjoterapeuta nie ma uprawnień do wystawiania zwolnień lekarskich (druk ZUS ZLA, potocznie L4). Pacjenci często o to pytają, ponieważ rosnąca rola i samodzielność zawodu fizjoterapeuty (co wiąże się z nowymi uprawnieniami, np. do wystawiania zleceń na wyroby medyczne) budzi logiczne, choć w tym przypadku błędne, przeświadczenie o posiadaniu również tej kompetencji. Celem tego artykułu jest wyjaśnienie, dlaczego fizjoterapeuta nie wystawi L4 i co może zrobić zamiast tego, aby pomóc pacjentowi uzyskać wolne na czas rekonwalescencji.
Kto jest uprawniony do wystawiania zwolnień L4?
Zwolnienie L4 (czyli ZUS ZLA) jest formalnym orzeczeniem o czasowej niezdolności do pracy. To na jego podstawie pracownik ma usprawiedliwioną nieobecność i otrzymuje świadczenia chorobowe. W polskim systemie prawnym uprawnienia do orzekania o niezdolności do pracy i wystawiania druków ZUS ZLA mają wyłącznie lekarze (medycyny i stomatologii), którzy posiadają odpowiednie upoważnienie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Fizjoterapeuta, pielęgniarka, diagnosta laboratoryjny czy psycholog, mimo że są samodzielnymi zawodami medycznymi, nie posiadają tego konkretnego uprawnienia.
Dlaczego fizjoterapeuta nie może wystawić L4?
Nie chodzi tu o brak wiedzy merytorycznej – fizjoterapeuta doskonale widzi, czy stan pacjenta pozwala na wykonywanie pracy. Chodzi o brak uprawnień systemowych. Rola fizjoterapeuty polega na ocenie stanu funkcjonalnego pacjenta (jak pacjent się porusza, jakie ma ograniczenia ruchowe, co prowokuje ból). Rola lekarza w tym kontekście to orzekanie o niezdolności do pracy w świetle przepisów ZUS. Mimo że fizjoterapeuta widzi, że pacjent (np. z ostrą rwą kulszową) obiektywnie nie jest w stanie siedzieć 8 godzin przy biurku, nie ma on narzędzia prawnego, by to formalnie poświadczyć w systemie ZUS.
Co fizjoterapeuta MOŻE wystawić zamiast zwolnienia?
To jest kluczowa i najbardziej praktyczna informacja dla pacjenta. Fizjoterapeuta nie zostawia pacjenta bez pomocy.
Zaświadczenie o stanie zdrowia i odbytej terapii
Fizjoterapeuta (posiadający Prawo Wykonywania Zawodu) ma pełne prawo do wystawienia oficjalnego dokumentu (zaświadczenia, opinii lub informacji o wizycie) na swoim papierze firmowym. Dokument taki zazwyczaj zawiera:
- Dane pacjenta.
- Rozpoznanie funkcjonalne (np. „ostry zespół bólowy kręgosłupa L-S”, „stan po skręceniu stawu skokowego II stopnia”).
- Opis wykonanych procedur medycznych (np. „zastosowano terapię manualną, kinesiotaping”).
- Kluczowy element: zalecenia dla pacjenta, w tym rekomendacja odpoczynku i wstrzymania się od pracy (szczególnie fizycznej) na określony czas (np. 3-5 dni).
Jak wykorzystać to zaświadczenie?
Z takim zaświadczeniem pacjent powinien udać się do swojego lekarza rodzinnego (POZ) lub lekarza specjalisty (np. ortopedy). Dokument od fizjoterapeuty jest dla lekarza rzetelną informacją medyczną i bardzo mocną podstawą do wystawienia oficjalnego zwolnienia L4.
Jak uzyskać L4 po wizycie u fizjoterapeuty?
Podsumowując, fizjoterapeuta nie wystawi L4, ale jest kluczowym ogniwem w jego uzyskaniu. Prawidłowa ścieżka postępowania powinna wyglądać następująco:
- Odbywasz wizytę u fizjoterapeuty w celu diagnozy i terapii ostrego problemu.
- Informujesz fizjoterapeutę, że stan uniemożliwia Ci podjęcie pracy.
- Fizjoterapeuta wystawia Ci zaświadczenie z diagnozą funkcjonalną i wyraźnym zaleceniem odpoczynku od pracy.
- Z tym zaświadczeniem udajesz się (nawet tego samego dnia) do lekarza (POZ), który na jego podstawie (oraz ewentualnie własnego, krótkiego badania) wystawia Ci oficjalne zwolnienie L4. Należy pamiętać, że ten artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny.
